Sporthistoricus werkt aan boek over vrouwelijke scheidsrechters

Sporthistoricus Jurryt van de Vooren werkt in samenwerking met het archief van de gemeente Alkmaar en Walburg Pers aan een boek over vrouwelijke scheidsrechters, mede naar aanleiding van de intrede van de eerste vrouwelijke scheidsrechter in het betaald voetbal.

De KNVB wees deze maand Shona Shokrula aan als eerste vrouwelijke scheidsrechter in het profvoetbal voor mannen. Zij leidde het duel  in de Keuken Kampioen Divisie tussen TOP Oss en ADO Den Haag. “Shokrula komt uit Alkmaar, toevallig dezelfde stad die al in 1961 een doorslaggevende rol speelde bij de acceptatie van de vrouwelijke voetbalscheidsrechter”, aldus Van de Vooren.

Bij het Regionaal Archief Alkmaar is een bijzondere collectie opgedoken uit het begin van de jaren zestig. Hierin zit volgens de sporthistoricus onbekend materiaal over de eerste vrouwelijke scheidsrechters in het Nederlandse voetbal. Het gaat om tientallen foto’s, notulen en zelfs een eigen tijdschrift van die scheidsrechters. Bij één van die vrouwen is thuis ook nog een plakboek uit die tijd gevonden. Jurryt van de Vooren onderzoekt dit materiaal, in samenwerking met het archief van Alkmaar en Walburg Pers.

Begin jaren zestig startte de KNVB-afdeling in Alkmaar een campagne voor nieuwe jeugdscheidsrechters, waarvoor Ineke Boom, Klasina Laan en Nel Rentenaar zich aanmeldden. Zij werden toegelaten tot de opleiding, wat voor die tijd revolutionair was.

“Vrouwen mochten toen nog niet eens voetballen. KNVB-voorzitter Toon Schröder sprak dan ook een verbod uit, maar dat werd genegeerd door de voetbalbestuurders in Alkmaar. Achter gesloten gordijnen werd dit drietal in het grootste geheim voorbereid op hun eerste wedstrijden in het jeugdvoetbal”, aldus de sporthistoricus. “Op 11 juni 1961 maakten zij hun debuut tijdens een toernooi in Alkmaar, wat een enorme mediabelangstelling opleverde. Dit was niet alleen nieuw in Nederland, maar ook in het internationale voetbal. Tot dat moment werden er in de hele wereld geen vrouwen opgeleid tot voetbalscheidsrechter, zodat deze primeur ook door buitenlandse media werd opgemerkt. Ondanks een aanhoudend verbod van de nationale KNVB werden er in dat seizoen 32 vrouwen in de provincie Noord-Holland opgeleid tot scheidsrechter. Pas in december 1962 gaf de voetbalbond definitief toestemming aan vrouwen om jeugdscheidsrechter te worden.”

 Jurryt van de Vooren van Sportgeschiedenis.nl onderzoekt momenteel al het materiaal. In samenwerking met het Regionaal Archief Alkmaar wordt dat volgend jaar gepresenteerd op een expositie. Tegelijkertijd verschijnt er dan bij Walburg Pers een boek over deze eerste vrouwelijke scheidsrechters in het Nederlandse voetbal.